Jeśli czytasz ten artykuł, prawdopodobnie jesteś osobą, która ma jakieś „ale” do tego jak wygląda. Mogłaś też słyszeć negatywne komentarze od innych, dotyczące swojego ciała i być może nawet zaczęłaś w nie wierzyć. Albo, przyglądając się wizerunkom innych ludzi w mediach, zastanawiasz się, jak lepiej wyglądać, co zrobić, aby mieć lepsze ciało i szukasz informacji na ten temat. To pułapka, w którą łatwo wpaść, nieustannie przymierzając swoje zdjęcia do zdjęć modeli i gwiazd, próbując sprostać oczekiwaniom i dążąc do ustanowionego przez kogoś ideału, który niepostrzeżenie stał się naszym własnym. Jak zatem radzić sobie z wysokimi wymaganiami dotyczącymi wyglądu? Jak zaakceptować siebie i polubić swoje ciało?
Jestem brzydka. Skąd się biorą negatywne przekonania na temat własnego wyglądu?
Od najmłodszych lat dziewczynki dostają od otoczenia komunikaty podkreślające rolę cech zewnętrznych. Są one dostrzegane i komplementowane częściej niż inne zalety, jak osobowość czy umiejętności, przez co wygląd wydaje się bardzo ważny i staje się nadrzędnym wyznacznikiem poczucia własnej wartości. Bardzo szybko pod wpływem otoczenia i mediów dziewczęta są seksualizowane – uczą się, że ich ciała są obiektami seksualnymi niezależnie od kontekstu. Ponadto wygląd lub waga dziewczynek i kobiet częściej niż mężczyzn komentowane są w negatywny sposób. Nie pomaga również podleganie nieustannej, zwykle krytycznej ocenie rówieśników oraz dokuczanie na punkcie wyglądu. To wszystko powoduje presję związaną z chęcią spełniania standardów piękna, które narzuca świat kultury, mody i nowoczesnych mediów. Standardów, które w rzeczywistości są nierealne do osiągnięcia dla wielu osób np. ze względu na uwarunkowania biologiczne czy zdrowotne lub ograniczenia ekonomiczne.
Wszystkie ciała są ok
W odpowiedzi na nieustanne ocenianie wyglądu innych i wygórowane wymagania dotyczące wyglądu i kształtu ciała powstał ruch body positivity. Ciałopozytywność to podejście zachęcające do akceptacji wszystkich ciał takimi, jakie są, bez względu na rozmiar, wagę, kształt, kolor i wygląd. Zgodnie z tym podejściem każde ciało zasługuje na szacunek i miłość. W ciałopozytywności ważna jest różnorodność i przeciwstawianie się ocenianiu i dyskryminacji szczególnie ciał w większym rozmiarze, ciał osób queer i trans oraz ciał osób z niepełnosprawnością. Akceptacja wyglądu dotyczy także cech skóry, na które nie mamy wpływu, takich jak cellulit, rozstępy, blizny czy zmiany skórne spowodowane stanem chorobowym. Różnorodność, o której mówimy, dotyczy także wyglądu poszczególnych części ciała, także piersi oraz genitaliów. Ruch body positive sprzeciwia się przyjętym kanonom urody i trudnym do sprostania dla przeciętnej osoby standardom przekonując, że pojęcie piękna jest względne i nie powinno świadczyć o wartości danej osoby.
Co zrobić, żeby polubić swoje ciało?
Trudno jest zmienić schematy, które kształtowały się przez lata i zapewne przeczytanie jednego lub nawet kilku artykułów nie zmieni tego tak od razu. To proces, który wymaga pewnych zmian w sposobie myślenia. Często zdarza się, że do zmiany negatywnych przekonań na swój temat potrzebna jest także psychoterapia. Aby zmienić postrzeganie swojego ciała warto jednak zacząć od małych kroków, które możesz wcielić w życie już dziś.
- Zweryfikuj miejsca, które odwiedzasz w internecie. Media społecznościowe są przepełnione nierealistycznymi wizerunkami celebrytów i influencerów, którzy zamieszczają wyreżyserowane, najkorzystniejsze zdjęcia, często poddane retuszowi i filtrom. Masz wpływ na to, jakie odbierasz treści. Obserwuj takie profile, na których prezentowane są osoby różnorodne, naturalne i z modyfikacjami, w różnych rozmiarach. Dotyczy to także erotyki: jeśli korzystasz z pornografii, wybieraj etyczne źródła, takie, które prezentują naturalne ciała i nie zakłamują rzeczywistości w sferze seksualnej.
- Staraj się nie komentować i nie oceniać wyglądu innych. Próbuj szukać wartościowych cech osób bez związku z tym, jak wyglądają. Możesz też spróbować reagować gdy inni komentują w ten sposób ciebie: daj do zrozumienia osobom w twoim otoczeniu, że nie oczekujesz informacji zwrotnych o swoim ciele czy wizerunku.
- Myśl z wdzięcznością o swoim ciele. Jest wspaniałą maszyną, dzięki której możesz realizować swoje cele, dlatego zasługuje na szacunek i troskę. Patrz na swoje odbicie w lustrze z większą wyrozumiałością i życzliwością.
- Zadbaj o ciało, ale w granicach własnego komfortu. Ciałopozytywność nie oznacza negowania ćwiczeń fizycznych, ale raczej zmianę myślenia o tym, po co nam aktywność fizyczna. Znajdź taką formę ruchu, która będzie dla ciebie najbardziej przyjemna i satysfakcjonująca.
- Wsłuchaj się w to, czego potrzebuje twoje ciało. Być może będzie to wygodniejszy strój lub buty, może spacer, może porządny posiłek albo odpoczynek i zdrowy sen. Zadbanie o podstawowe potrzeby organizmu i przyjrzenie się temu, w czym ciału wygodnie, a w czym nie, to podstawa dobrostanu.
- Zadbaj o przyjemne doznania, które możesz zapewnić swojemu ciału każdego dnia. Może być to rytuał taki jak dotyk własnego ciała podczas uważnego balsamowania skóry. Może być kilka minut swobodnego, nieskrępowanego tańca do ulubionej muzyki. Być może przyjemne dla ciebie będzie zjedzenie pysznego dania lub filiżanka aromatycznej kawy. Wykorzystuj swoje zmysły, zobacz, jak twoje ciało reaguje na bodźce, które do niego docierają.
Masz wpływ na to, jak siebie widzisz
Nie ma nic złego i zaskakującego w dbaniu o siebie i dążeniu do bycia atrakcyjnym. W końcu każdy nas wzrastał w przekonaniu, że piękny jest równocześnie dobry, a ładnym ludziom wszystko przychodzi łatwiej i na ogół wiedzie się w życiu lepiej. Problemem jest jednak to, co nauczyliśmy się postrzegać jako piękne, atrakcyjne i pożądane i to jakie emocje budzi w nas fakt, że nie zawsze i nie we wszystkim spełniamy czyjeś standardy. Poza tym niektóre z elementów wyglądu jesteśmy w stanie zmienić lub poprawić, a inne nie. Na niektóre cechy zwyczajnie nie mamy wpływu. Nie mamy wpływu także na przekaz, który nas otacza i wymagania, które są nierealne. Możemy natomiast zmienić swoje postrzeganie siebie, chociaż wymaga to pewnej pracy.
Agnieszka Dobroczyńska