Seks po porodzie niekiedy może wywoływać podobne emocje jak debiut seksualny. U jednych budzi ekscytację, a u innych obawy i niepewność. To istotny temat w związku, zarówno dla kobiety, jak i jej partnera. Na pewno, tak jak w przypadku inicjacji seksualnej, pierwszy raz po narodzinach dziecka powinien zdarzyć się we właściwym momencie i warto przygotować się do niego wcześniej. Co powinni wiedzieć świeżo upieczeni rodzice przed ponownym rozpoczęciem współżycia?
Ile czasu czekać z seksem po urodzeniu dziecka?
Chyba najczęstsze pytanie, które pada ze strony panów, to KIEDY będzie można kochać się po porodzie?
Najprostsza odpowiedź to: gdy kobieta będzie na to gotowa. Jednak bezwzględnie para powinna zaczekać z seksem penetracyjnym 6 tygodni od porodu. Tyle mniej więcej trwa połóg, czyli czas, w którym organizm kobiety powraca do stanu sprzed ciąży. W tym okresie występują zmiany fizyczne i hormonalne, a także trwa proces gojenia się macicy oraz krocza. Nie ma znaczenia czy kobieta rodziła naturalnie, czy przez cesarskie cięcie. Trzeba dać ciału czas na regenerację po wysiłku, jakim jest ciąża i poród.
Na początku połogu występują dolegliwości bólowe oraz krwawienia, czasami także trudności w trzymaniu moczu, które powstrzymują przed powrotem do seksu. Z czasem stan mamy poprawia się i wydaje się, że wszystko wraca do normy nawet po 3-4 tygodniach, jednak najczęściej potrzeba więcej czasu. Zbyt wczesne podjęcie współżycia, zarówno waginalnego jak i analnego, może wiązać się z dyskomfortem oraz może doprowadzić do uszkodzenia tkanek, a nawet zakażeń, które wydłużą czas rekonwalescencji. Dlatego ginekolodzy, położnicy i położne oraz fizjoterapeuci uroginekologiczni zalecają odczekać ze współżyciem do 6, a nawet 8 tygodni. W razie powikłań ten czas może się wydłużyć. Pod koniec połogu mama powinna udać się na kontrolę do lekarza ginekologa, aby sprawdzić stan krocza, blizny poporodowej i macicy. Mówiąc o gotowości na seks po porodzie, mówimy jednak nie tylko o aspektach fizycznych i medycznych – bardzo istotna jest również gotowość psychiczna.
Jak dbać o intymność w związku po porodzie?
Skoro należy powstrzymywać się od stosunku waginalnego (i seksu analnego) w czasie połogu, jak inaczej utrzymać intymność? Bez wątpienia bliskość jest szalenie ważna w każdym związku i jej brak może prowadzić do poczucia oddalania się partnerów od siebie i osamotnienia. Bliskość w związku można okazywać jednak na wiele różnych sposobów, nawet bez zaangażowania w sferę seksualną.
Będąc rodzicami małego dziecka, trudno jest wygospodarować czas we dwoje, dlatego nawet w obecności dziecka warto poświęcić sobie nawzajem nieco uwagi. Wspólny spacer, drzemka, przygotowywanie posiłku, czy zabawy z dzieckiem mogą stać się waszymi nowymi sposobami na spędzanie wspólnych chwil.
Więź między partnerami wzmacnia także dobra komunikacja. Rozmowy o uczuciach i potrzebach są podstawą wzajemnego zrozumienia w związku. Ważne jest budowanie klimatu bezpieczeństwa i zaufania, aby osoby partnerskie mogły swobodnie wyrażać swoje potrzeby i poszukiwać sposobów na zaspokojenie ich, zważając także na granice i potrzeby drugiej osoby. Młodzi rodzice mogą doświadczać trudnych chwil, dlatego wzajemne zrozumienie i okazywanie wsparcia, ale też świętowanie razem nawet małych sukcesów daje poczucie, że para jest w tym razem.
Bliskość fizyczna po porodzie
Okazywanie czułości poprzez dotyk nie zawsze musi mieć kontekst seksualny. Przytulanie, pocałunki, delikatny dotyk czy masaż pomagają łagodzić napięcie emocjonalne, dają poczucie bezpieczeństwa i emocjonalnej bliskości między partnerami. Z czasem może być to wstęp do różnorodnych aktywności seksualnych — w końcu seks to nie tylko penetracja. Dobrym pomysłem jest petting, czyli pieszczenie genitaliów partnera bez wprowadzania penisa do pochwy czy odbytu. Stymulacja łechtaczki prowadząca do orgazmu jest bezpieczna dla kobiet także w okresie połogu, jeśli nie obejmuje okolicy rany krocza i nie sprawia dyskomfortu.
Orgazm w trakcie połogu
Czy w trakcie połogu można doprowadzić kobietę (lub kobieta sama może się doprowadzić) do orgazmu? Tak, jednak tylko stymulując łechtaczkę z zewnątrz i należy przygotować się na to, że osiągnięcie orgazmu może okazać się trudniejsze niż dotąd. Nie ma medycznych przeciwwskazań dla tego rodzaju aktywności seksualnej, należy jednak pamiętać o szczególnej higienie rąk lub masażerów intymnych oraz używaniu delikatnych lubrykantów, aby zmniejszyć ryzyko zakażeń. Seks oralny, w którym kobieta jest stroną bierną, jest dozwolony po porodzie – z pominięciem wejścia do pochwy i rany krocza. Ze względu na wydzieliny połogowe może być jednak niekomfortowy dla partnerów. Można także rozważyć wykorzystanie specjalnej chusteczki lateksowej do seksu oralnego, która będzie tworzyła barierę dla wydzielin oraz bakterii. Natomiast seks oralny, w którym osobą stymulowaną jest mężczyzna, ma tylko jedno przeciwwskazanie — brak chęci i zgody partnerki.
Bezpieczeństwo to jedno, ale ochota na seks to inna sprawa. Zmniejszone zainteresowanie seksem u rodziców małych dzieci jest powszechnym i całkowicie normalnym zjawiskiem.
Dlaczego kobieta nie chce uprawiać seksu po porodzie?
Po narodzinach dziecka dzieje się mnóstwo w życiu całej rodziny. Dla wielu rodziców to cudowny i radosny, ale także bardzo trudny czas. Przez pierwsze miesiące życia opieka nad dzieckiem wymaga ogromnych pokładów energii, cierpliwości i bycia w ciągłej gotowości. „Nowo narodzone” matki, równolegle z opieką nad dzieckiem (lub dziećmi) i obowiązkami domowymi zmagają się z gojeniem ran porodowych i rekonwalescencją oraz zmianami hormonalnymi. Niektóre kobiety bardzo szybko odnajdują się w tej sytuacji, a inne nie (i nie ma w tym kompletnie nic złego). Mit zimnej kawy (”podobno gdzieś kiedyś żyła matka, która wypiła ciepłą kawę”) nie wziął się przecież znikąd. Wielu matkom po prostu brakuje czasu i przestrzeni w głowie na zadbanie o swoje podstawowe potrzeby, więc temat seksu spada na dół listy rzeczy do zrobienia.
Brak ochoty na seks po porodzie może być wynikiem różnych czynników, takich jak:
- brak snu, zmęczenie;
- obniżony nastrój (także związany z tzw. baby blues), depresja poporodowa;
- zmiany hormonalne (zwiększone wydzielanie prolaktyny, która wydziela się w okresie karmienia piersią, oraz mniejsze wydzielanie estrogenów);
- strach przed seksem np. spowodowany dolegliwościami bólowymi lub związany z trudnym porodem;
- obawa przed ponownym zajściem w ciążę;
- obawy dotyczące ciała i poczucie mniejszej atrakcyjności;
- stres związany z opieką nad noworodkiem.
Problemy z seksem po porodzie z perspektywy mężczyzn
Brak ochoty na kontakt fizyczny po narodzinach dziecka dotyczy także mężczyzn. Ojcowie, zwłaszcza ci zaangażowani w opiekowanie się niemowlęciem, także często mierzą się ze zmęczeniem, które niekorzystnie wpływa na popęd. Ponadto u panów, chociaż nie mają możliwości karmienia piersią, w okresie po narodzinach dziecka także może wydzielać się prolaktyna hamująca libido. Na obniżoną chęć na seks u partnera może mieć wpływ doświadczenie uczestniczenia w porodzie: wspomnienie widoku krwi, ran, a potem blizn, które dla większości ludzi nie wiążą się z przyjemnymi wrażeniami estetycznymi. W ciele kobiety zachodzi także wiele zauważalnych zmian takich jak inny wygląd tkanki w okolicy brzucha, rozstępy, zmieniony wygląd piersi. Zmieniające się ciało jest sprawą całkowicie normalną, jednak są osoby, którym zaakceptowanie tych zmian zajmuje nieco więcej czasu.
Brak ochoty na seks po narodzinach dziecka? Nic na siłę
Jeśli oboje partnerów okresowo doświadcza spadku libido i akceptuje tę sytuację, to świetnie. Jednak wyższe libido jednej z osób może prowadzić do frustracji, która negatywnie wpływa na samopoczucie jednostki oraz na relację. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak radzić sobie z różnicą libido w związku, przeczytaj na naszym blogu artykuł na ten temat.
Strona w związku, która ma niższy popęd może czuć, że coś jest z nią nie tak, zwłaszcza jeśli osoba partnerska nalega na współżycie, wzbudza poczucie winy lub w jakikolwiek inny sposób wywiera presję. Wymuszanie na partnerze/partnerce aktów seksualnych jest przekroczeniem granic tej osoby i jest po prostu nadużyciem. Czasem namawiana osoba z różnych powodów zgadza się na seks (np. aby utrzymać relację, aby uniknąć konfliktu lub dla „świętego spokoju”). Dlatego też niezbędne jest rozwijanie wrażliwości w stosunku do stanu i potrzeb osoby partnerskiej, szczególnie jeśli tą osobą jest kobieta, która niedawno urodziła dziecko i to jego potrzeby są dla niej teraz priorytetowe.
Jak stać się bardziej uważnym na potrzeby partnera czy partnerki po porodzie? Porozmawiajcie o tym, czego potrzebujecie i spróbujcie znaleźć akceptowalne dla Was obojga sposoby na spełnienie seksualne u osoby partnerskiej z wyższym libido. Może być to dobrowolne zaspokajanie partnera bez penetracji czy też masturbacja.
Jak przygotować się do powrotu do współżycia?
Powrót do współżycia po porodzie to coś, z czym nie powinniśmy się spieszyć. Jeśli po zakończeniu okresu połogu oboje partnerów uzna, że są gotowi i nadszedł już ten czas, niezbędne jest wcześniejsze przygotowanie. O co warto zadbać przed pierwszym seksem po porodzie?
- Niezbędna kontrola lekarza ginekologa. Podczas wizyty lekarz sprawdzi, czy wszystko goi się, jak należy. Warto omówić też indywidualne najkorzystniejsze metody antykoncepcji.
- Zadbanie o relację. Tak, jak już pisaliśmy, budowanie bliskości i zrozumienia w innych wymiarach niż ten erotyczny działa pozytywnie także na seks i warto o tym pamiętać.
- Uważność na swoje potrzeby i samopoczucie mamy. Przyglądaj się swoim odczuciom — temu, jak czujesz się fizycznie i psychicznie. Robienie czegokolwiek wbrew sobie lub ignorując swój dyskomfort, nie wychodzi na ogół na dobre nikomu.
- Wybranie właściwego momentu. Spróbujecie poszukać takiego momentu w ciągu dnia, kiedy występuje najmniejsze prawdopodobieństwo, że ktoś lub coś Wam przeszkodzi. Nie musi to być romantyczny wieczór — może w waszym przypadku lepiej sprawdzi się czas, w którym dziecko odpoczywa podczas porannej drzemki. Jednocześnie, jeśli to możliwe, zadbajcie o klimat. Zapalenie świecy, ułożenie playlisty czy nowa pościel to szczegóły, które nie kosztują wiele, a mogą okazać się game-changerami.
- Pogadajcie o tym, czego się obawiacie.
- Hasło bezpieczeństwa — dobrze jest umówić się, że natychmiast przerwiecie, gdy partnerka poczuje ból, dyskomfort lub po prostu nagle zmieni zdanie i straci ochotę na seks. Dla niektórych osób może się to wydawać oczywiste, jednak wypowiedzenie tego na głos może dać większą pewność i poczucie bezpieczeństwa obojgu partnerom.
- Zaopatrzenie się w lubrykant. Suchość pochwy po porodzie jest całkowicie normalna z uwagi na spadek poziomu estrogenu, dlatego dobrze mieć w pogotowiu żel intymny dobrany do waszych potrzeb.
Czy można uprawiać seks przy dziecku?
Ten temat może wydawać się dość kontrowersyjny. Zdarza się, że młodzi rodzice nie chcą zostawiać dziecka samego w pomieszczeniu lub dysponują jednym pokojem, a chcą spędzić ze sobą intymne chwile. Odpowiedź na pytanie, czy rodzice mogą uprawiać seks przy dziecku, jest uzależniona od wieku dziecka i okoliczności. Leżący w łóżeczku niemowlak — śpiący lub zajęty zabawą — nie jest świadomy tego, co robią rodzice i nie będzie to miało żadnego negatywnego wpływu na jego rozwój. Czasem jednak gwałtowne ruchy lub dźwięki podczas stosunku mogą wystraszyć maluszka. Nieco starsze dzieci mogą postrzegać akt seksualny jako agresywny i bycie jego świadkiem może być dla nich trudne.
***
Rzeczywistość jest taka, że seks po narodzinach dziecka nie jest taki sam jak wcześniej. Nie oznacza to, że jest gorszy — po prostu wiele rzeczy się zmienia. Najważniejsze w tym wszystkim to dać sobie czas. Zwykle moment abstynencji lub problemy z seksem po urodzeniu dziecka po jakimś czasie mijają. Jeśli czujecie, że trwa to zbyt długo albo że powrót do współżycia będzie stanowić dla któregoś (lub obojga) wyzwanie, czy też potrzebujecie wsparcia w rozmowie o swoich potrzebach, rozważcie wizytę u seksuologa.
Agnieszka Dobroczyńska
mama, seksuolożka i psycholożka poradni seksuologicznej Na Rozdrożu
Na Rozdrożu 